Doğal Saatler: Ölüm Zamanını Belirleyen Radyokarbon Tarihleme

1940'ların ortalarında, ABD'li kimyager Willard Libby, doğada radyoaktif karbon-14'ü bulmayı amaçladı ve ölü bitki ve hayvanlarda yavaşça bozulan bir iz bırakacağını öngördü. Libby, Baltimore kanalizasyonunda aradığı karbon-14'ü tespit ederek, diğer bilim insanlarının sadece laboratuvarda sentezlediği bu maddenin doğada varlığını kanıtladı. Kozmik ışınların atmosferdeki azot atomlarına çarpmasıyla oluşan karbon-14, canlılar tarafından emilir ve ölüm anında bu süreç durur; kalan miktarın ölçülmesiyle organik materyalin yaşı belirlenir. Bu yöntem, Ölü Deniz Yazıtları'nın keten sargılarından yaklaşık 4.000 yıl önceki Mısır kralı Sesostris III'ün mezarındaki gemi parçasına kadar birçok antik eserin yaşını doğrulamış, kayıp kişi vakalarını çözmüş ve fildişi kaçakçılarını yakalamaya yardımcı olmuştur. 1960 yılında Nobel Kimya Ödülü'nü kazanan Libby'nin tekniği, 50.000 yıla kadar olan organik materyaller üzerinde etkili olup, insan kemikleri, kömür, kabuklar ve hatta fosilleşmiş yarasa idrarı gibi çeşitli maddelerin tarihlendirilmesinde kullanılmaktadır.